Europees natuurbeleid
Europees natuurbeleid richt zich op het behoud en herstel van biodiversiteit en ecosystemen binnen de Europese Unie. Dit beleid, een belangrijk onderdeel van de Europese Green Deal, omvat wetgeving, strategieën en financieringsprogramma's die tot doel hebben de achteruitgang van natuur te stoppen en ecosystemen te herstellen.
Kernpunten van het Europese natuurbeleid:
Bescherming en herstel:
De EU streeft ernaar de biodiversiteit te beschermen, ecosystemen te herstellen en de achteruitgang van de natuur een halt toe te roepen.
Natura 2000:
Dit is het grootste netwerk van beschermde natuurgebieden in de wereld, opgezet om bedreigde plant- en diersoorten en hun leefgebieden te beschermen.
Natuurherstelverordening:
Deze verordening verplicht lidstaten om acties te ondernemen om beschadigde ecosystemen te herstellen, met concrete doelen voor 2030, 2040 en 2050.
EU-biodiversiteitsstrategie voor 2030:
Deze strategie omvat concrete en bindende acties voor Europese landen om de achteruitgang van ecosystemen en biodiversiteit te stoppen en de natuur te beschermen.
LIFE-programma:
Dit is het enige financieringsprogramma van de EU dat volledig is gericht op het milieu en klimaat en wordt gebruikt om acties ter plaatse te financieren ter bescherming en herstel van de natuur.
Green Deal:
Het Europees natuurbeleid is een cruciaal onderdeel van de Europese Green Deal, die de langetermijnambitie van de EU schetst om het eerste klimaatneutrale continent te worden met een duurzame economie.
Belangrijkste wetgeving en strategieën:
Vogelrichtlijn: Richt zich op de bescherming van wilde vogels.
Habitatrichtlijn: Richt zich op de bescherming van een breed scala aan habitats en soorten.
Natuurherstelverordening: Verplicht lidstaten tot herstel van ecosystemen.
EU-biodiversiteitsstrategie voor 2030: Bevat concrete doelen en acties voor de bescherming van biodiversiteit.
Doelen en verplichtingen:
Lidstaten moeten uiterlijk in 2030 ten minste 30% van de habitats in slechte staat herstellen, oplopend tot 60% in 2040 en 90% in 2050.
De EU wil in 2030 20% van de land- en zeegebieden van de EU herstellen.
Minimaal 30% van de land-, kust-, mariene en zoetwaterhabitats in slechte staat moeten tegen 2030 hersteld zijn.
In de praktijk:
De lidstaten moeten maatregelen nemen, zoals het verwijderen van niet-inheemse planten, het vernatten van veengebieden, het beter op elkaar laten aansluiten van habitats en het verminderen van het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen en bemesting.
De EU ondersteunt dit beleid met financiering en het opzetten van groene infrastructuur die natuurgebieden met elkaar verbindt, zodat dieren zich kunnen verplaatsen.
Kortom, het Europese natuurbeleid is een ambitieus streven om de biodiversiteit te beschermen, ecosystemen te herstellen en de natuur in de EU te versterken voor een gezondere leefomgeving en een duurzame toekomst.
Nationaal natuurbeleid
Het nationaal natuurbeleid in Nederland richt zich op het behoud en herstel van de Nederlandse natuur en biodiversiteit. Dit beleid wordt vormgegeven door de overheid, met name het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), en wordt uitgevoerd door provincies, waterschappen en andere betrokken partijen. Het beleid omvat maatregelen om bestaande natuurgebieden te beschermen en te versterken, en om nieuwe natuurgebieden te creëren en te verbinden.
Belangrijke aspecten van het nationaal natuurbeleid:
Bescherming en herstel van natuurgebieden:
Dit omvat maatregelen om de kwaliteit van bestaande natuurgebieden te verbeteren, zoals het verminderen van stikstofdepositie en het verbeteren van waterkwaliteit.
Versterking van de biodiversiteit:
Het beleid is gericht op het behoud en herstel van plant- en diersoorten en hun leefgebieden.
Natuurnetwerk Nederland (NNN):
Het NNN is een netwerk van natuurgebieden die met elkaar verbonden zijn om de leefgebieden van planten en dieren te vergroten en isolatie te voorkomen.
Integraal beleid:
Het natuurbeleid wordt afgestemd op andere maatschappelijke doelen, zoals landbouw, ruimtelijke ordening en klimaatbeleid.
Samenwerking:
Sleutelspelers op het gebied van natuurbeleid werken nauw samen, waaronder het rijk, provincies, waterschappen, natuurorganisaties en andere maatschappelijke partijen.
Europees beleid:
Het Nederlandse natuurbeleid sluit aan bij internationale en Europese afspraken, zoals de Habitatrichtlijn en de Vogelrichtlijn, die de basis vormen voor Natura 2000-gebieden.
Concreet worden er verschillende maatregelen genomen, zoals:
Programma Natuur:
Dit programma investeert in natuurherstel en -verbetering in en rondom natuurgebieden.
Natuurinclusieve landbouw:
Stimuleren van landbouwmethoden die positief bijdragen aan de natuur, zoals extensieve veehouderij en akkerrandenbeheer.
Aanpak stikstofproblematiek:
Maatregelen om de uitstoot van stikstof te verminderen, die schadelijk is voor veel natuurgebieden.
Beheer en ontwikkeling van natuurgebieden:
Provincies en andere beheerders zijn verantwoordelijk voor het beheer en de ontwikkeling van natuurgebieden.
Het Nederlandse natuurbeleid is een dynamisch proces dat voortdurend wordt aangepast aan nieuwe inzichten en uitdagingen. Het is een samenspel van verschillende partijen en beleidsterreinen, met als doel de Nederlandse natuur te behouden en te versterken voor de toekomst.
Natuurbeleid van de provincie Gelderland
Het natuurbeleid van de provincie Gelderland richt zich op het beschermen, beheren en ontwikkelen van natuurgebieden, met als doel een rijke biodiversiteit en gezonde leefomgeving te behouden en te versterken. Dit wordt onder andere gedaan door het Gelders Natuurnetwerk (GNN) te versterken en te verbinden met bestaande natuurgebieden, en door het Natuurbeheerplan vast te stellen.
Kernpunten van het natuurbeleid van Gelderland:
Gelders Natuurnetwerk (GNN):
Dit netwerk verbindt bestaande en nieuwe natuurgebieden, en wordt versterkt door het aanleggen van nieuwe natuur en het verbinden van bestaande gebieden.
Natuurbeheerplan:
Dit plan beschrijft de beleidsdoelen en subsidiemogelijkheden voor het beheer en de ontwikkeling van natuurgebieden, agrarische natuur en landschapselementen.
Biodiversiteit:
Gelderland werkt aan het beschermen, vergroten en verbeteren van de biodiversiteit, zowel in natuurgebieden als daarbuiten.
Natura 2000-gebieden:
Deze gebieden, die internationaal beschermd zijn, krijgen prioriteit in het natuurbeleid van Gelderland.
Stikstofbeleid:
Gelderland neemt maatregelen om de stikstofuitstoot te verminderen en stikstofgevoelige natuurgebieden te beschermen.
Klimaatadaptatie en -mitigatie:
Gelderland neemt maatregelen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen en zich voor te bereiden op de gevolgen van klimaatverandering, zoals extreme hitte en droogte.
Actuele ontwikkelingen:
Op 2 september 2024 is het Natuurbeheerplan 2025 vastgesteld.
Gelderland heeft de begrenzing van natuur- en agrarische natuurgebieden voor het GNN tot 2027 vastgesteld.
Er wordt gewerkt aan stikstofarme stroken van 500 meter rondom stikstofgevoelige natuurgebieden op de Veluwe en bij Winterswijk.
Er is een herstelprogramma voor beken, bossen, heiden en stuifzanden, en vennen en venen op de Veluwe.
Samenwerking:
Het natuurbeleid van Gelderland wordt samen met andere overheden, natuurorganisaties, grondeigenaren en agrariërs uitgevoerd. Er wordt ook samengewerkt met het bedrijfsleven om innovatie en verduurzaming te stimuleren.
Meer informatie:
Op de website van de Provincie Gelderland (https://www.gelderland.nl/themas/natuur) vindt u meer informatie over het natuurbeleid en de verschillende projecten.
BIJ12 (https://www.bij12.nl/onderwerp/natuursubsidies/snl/inhoud/natuurbeheerplan/) biedt informatie over het Natuurbeheerplan en de subsidiemogelijkheden.
De Werkplaats voor landbouw en natuur (https://werkplaats.onslevendlandschap.nl/gebieden/provincie-gelderland) biedt informatie over de samenwerking tussen landbouw en natuur in Gelderland.
Het natuurbeleid van de gemeente Oude IJsselstreek
Het natuurbeleid van de gemeente Oude IJsselstreek is gericht op het behoud en de versterking van de biodiversiteit en het landschap. De gemeente streeft naar een kleurrijk landschap met diverse planten, dieren en insecten, en zet zich in voor het behoud van donkerte in natuurgebieden en bossen.
Hier zijn de belangrijkste elementen van het natuurbeleid van de gemeente:
Biodiversiteitsplan:
De gemeente heeft een Biodiversiteitsplan om de achteruitgang van biodiversiteit te stoppen en te versterken, met aandacht voor ambassadeurssoorten.
Groenbeheer:
Goed beheer van bomen, bermen, en watergangen is essentieel, waarbij rekening wordt gehouden met biodiversiteit, klimaatadaptatie en wateropvang.
Eikenprocessierups en Japanse duizendknoop:
De gemeente bestrijdt actief de eikenprocessierups en de Japanse duizendknoop om overlast te verminderen.
Natuurgebieden en bossen:
Er wordt gestreefd naar het behoud van donkerte in natuurgebieden en bossen en het plaatsen van openbare verlichting wordt vermeden.
Landschappelijke inpassing:
Bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen wordt landschappelijke inpassing gevraagd om de kwaliteit van het landschap te verbeteren.
Duurzame energie:
De gemeente stimuleert het gebruik van gronden voor duurzame energieopwekking, in combinatie met herstel van landschappelijke elementen.
Subsidies:
Er zijn subsidies beschikbaar voor inwoners en agrarische ondernemers om biodiversiteit te stimuleren en landschapselementen aan te leggen.
Samenwerking:
De gemeente werkt samen met inwoners, partners en agrariërs om groen en biodiversiteit te versterken.
Visie op landschap, natuur en groene kernen:
De gemeente heeft een visie op landschap, natuur en groene kernen die als leidraad dient voor het natuurbeleid.
Bosbeheerplan:
Er is een Bosbeheerplan dat beschrijft hoe de gemeentelijke bossen beheerd zullen worden.