Laatste nieuwsbrief

Nieuwsbrief herfst 2024

Het is herfst, de eerste dag met alleen maar regen nodigt niet uit om naar buiten te gaan.

Ik, Aart, kan de tijd goed benutten voor deze, voor mij laatste, nieuwsbrief. Ik draag het redacteursstokje namelijk over aan Dorien.

Toen ik een aantal jaar geleden begon aan de nieuwsbrieven van de Bomengroep Oude IJsselstreek stond deze nog in de kinderschoenen. Guus had een begin gemaakt maar het was nog echt pionieren. In de natuur kennen we ook pioniersvegetaties. Planten en bomen die zich het eerste settelen en de weg vrijmaken voor langzamere groeiers. Onder de bomen zijn de berk, wilg en els de snelle kiemers en groeiers. Hun plaats wordt overgenomen door de oud wordende en wijze bomen zoals de eik en de beuk.

Ik wens Dorien heel veel succes en vooral veel plezier met samenstellen van deze nieuwsbrief. Het is echt een leuke klus.

Wat ik nu ga doen? Ik ga me richten op een ander pioniersklusje. Het netwerk voor biodiversiteit voor buitenlui in de Oude IJsselstreek. We blijven elkaar dus zeker tegenkomen. Good goan!

Dorien: Binnen het bestuur van de Bomengroep OIJ ben ik coördinattor vrijwilligers en heb ik Facebook onder mijn hoede. En nu dan de Nieuwsbrief BOIJ. KWW: kieken wat 't wudt.

Boom Centraal

De Dikke Peppel in de Slaege

Op het recreatieve fietspad van Engbergen naar Sinderen kom je in de Silvoldse Slaege een grote solitaire populier tegen. Deze staat in een wat natter en uitgestrekter landschap, het zogenaamde broekontginningslandschap. Na de “drooglegging” in de jaren 60 en de ruilverkaveling in de jaren 70 is het een prachtig gebied om te boeren.

Ergens midden in dit open landschap kom je “ de Dikke Peppel” tegen. Nu alleenstaand maar oorspronkelijk deel uit makend van een hele rij.

Rijen populieren kwamen zo’n 50 jaar geleden veel voor in deze contreien. Ik kan mij herinneren dat in de Kroezenhoek veel populieren rijen en lanen stonden. Zo stonden bij mijn geboortehuis, Nelles, een rij grote populieren naast de Oude Dinxperloseweg. Indrukwekkende grote bomen voor een klein ventje en het blad dat zo mooi ritselt in de wind. Ze stonden daar omdat  mijn opa naast boer ook klompenmaker was. Een populier was toen een goede houtleverancier voor klompenmakers maar ook voor timmerhout. Langs de Kroezendijk en de Kerspas stonden ook rijen populieren en in de Silvoldse Slaege kwamen ze veel voor.

Terug naar de Dikke Peppel. Deze populier staat naast de Ziegenbeek en is onderdeel geweest van een rijtje. Aan beide zijden van de beek hebben meerdere rijen populieren gestaan. Waarschijnlijk door diverse eigenaren aangeplant voor productiehout door onder andere de ruilverkaveling in de jaren 70 en omdat ze ook volgroeid waren zijn de meesten verdwenen. De laatste populierenrij is vorig jaar geveld.

Eind jaren 90  heb ik een rijtje populieren geveld omdat  ze volgroeid waren en omdat de Ziegenbeek anders ingericht werd. Zo werd er aan de zuidkant een elzensingel geplant en aan de noordkant kon dan machinaal de beek onderhouden worden.

De populieren heb ik toen verkocht aan Roenhorst in Westendorp. De oude baas kwam kijken en  wilde ze wel hebben maar eentje niet omdat daar granaatscherven uit de oorlog in zaten. Daar wilde hij zijn zaag niet aan wagen. Zo is de Dikke Peppel blijven staan  inclusief de granaat scherven. Deze boom heeft dus de 2de wereldoorlog nog meegemaakt en is misschien wel tussen de 90 en 100 jaar oud.

Inmiddels is er een fietspad langs de Ziegenbeek aangelegd en is het eigendom  van de Dikke Peppel daarmee overgegaan naar de Gemeente Oude IJsselstreek.

Eind jaren 90 heb ik toch  nog weer een rijtje populieren geplant langs de Ziegenbeek. Omdat ze in dit landschap horen en omdat ik nog een keer mijn eigen klompen wil maken!

Henry Steverink

Oogsten en Planten najaar 2024

Onze aanplant van boompjes in het afgelopen jaar is goed aangeslagen, dankzij voldoende regen en groeizaam weer. De herfst doet nu zijn intrede. En we hebben nu al 8 plekken waar we weer kunnen planten!  Tijd om eerst weer boompjes te oogsten!

19 oktober: ‘t Maatje: Een prachtig natuurlijk bos, zie artikel hieronder, waar we wilde kers en essen gaan oogsten. Vreeltstraat 15a Gaanderen: 10 uur-12.30 uur.

30 oktober: Natuurmonumenten: Hoge heide in Montferland. Om de gladde slang en de levendbarende hagedis hier te behouden, dient de opslag van vuilboom en berk weggehaald te worden: wij werken hier samen met de vrijwilligers van Natuurmonumenten. Eltense weg in Stokkum: parkeerplaatshulzenberg( voorbij camping Brockhausen: 10 uur-12.30 uur. 

20 november: Boomfeestdag: 176 kinderen helpen met boompjes planten. Een feestelijke gezellige dag. Idinkbos: parkeerplaats Toldijk: 8 uur-12.30 uur. Bij heel slecht weer wordt de boomfeestdag verplaatst naar 27 november

30 november: Bij Maxime Look: boompjes planten op een bijzonder mooie plek, 4 ha, langs de Aa strang: Wij gaan een haag aanleggen van minimaal 15 soorten inheems plantgoed. Grensweg 9 Voorst van 10 uur-12.30 uur

We zijn blij met de enthousiaste groep die dit allemaal mogelijk maakt. En we blijven zoeken naar nog meer draagvlak onder de bevolking: hoe meer bomen, hoe beter! Hoe meer mensen willen helpen met boompjes oogsten en planten, des te makkelijker gaat het en des te gezelliger! We werken telkens 2 ½ uur met een pauze er in. Ieders hulp, hoe klein ook, is welkom!  Voor meer informatie: 0640256396 (Frank)  aanmelden kan bij dorienleijzer@gmail.com.

Landgoed het Maatje Gaanderen

BOS in wording Landgoed het Maatje Gaanderen

Bos op oude landbouwgrond, een onderwerp dat nogal in de belangstelling staat.

Hoe krijg ik bos op een stuk grond waar geen bos is en waar andere activiteiten hebben plaatsgevonden.

Er is een reeks van mogelijkheden om dat voor elkaar te krijgen. Die reeks loopt van: Je doet niets tot aan je pleegt intensieve grondbewerking en plant de soorten bomen die je wilt. Tussen die twee uitersten liggen vele mogelijkheden, maar het resultaat zal zijn dat op het stuk grond waar je bezig bent een bos gaat ontstaan.

Als je aan zoiets begint, moet je van tevoren keuzes maken. Wil ik een bos met mooie stammen waar mijn achterkleinkinderen bomen uit kunnen halen waar ze mooie planken van kunnen zagen. Of wil ik een bos waar die bomen groeien die hier van nature thuishoren, die aangepast zijn aan het klimaat en de bodem hier, dan doe ik niets [of heel weinig]. Dan zaaien de pioniers zich vanzelf uit en scheppen een biotoop waar verdere natuurbosontwikkeling kan plaatsvinden. Net zoals bij die geplante bomen heeft dat ook tijd nodig.

De Bomengroep OIJ gaat in oktober boompjes uitsteken op het Landgoed ’t Maatje bij Gaanderen. Er staan daar boompjes in soorten die zichzelf uitgezaaid hebben. Van enkele soorten zoveel dat ze te dicht staan.

Op dit landgoed heeft vanaf 2001 plaatsgevonden wat ik hierboven kort beschreven heb. Landbouwgrond is omgevormd naar zoals dat toe heette “nieuwe natuur”. Er is bos aangeplant op voormalige akkers en weiland en er zijn stukken verschraald [de bouwvoor er afgehaald] waar niet is geplant. Alleen daar waar water veel invloed heeft, staat geen bos, maar de rest is bos geworden, aangeplant maar ook natuurlijk ontwikkeld, met de grootste en mooiste bomen in de natuurontwikkeling.

Door beheermaatregelen in het aangeplante gedeelte krijgt de natuurlijke ontwikkeling daar ook steeds meer invloed. Het einddoel van het aangeplante gedeelte is niet houtproductie maar natuur. Door dunning in de aanplant wordt licht op de bodem gebracht en vind een spontane groei van kruiden, struiken en jonge bomen plaats. Zaden worden ingebracht door wind, vogels, zoogdieren en van zaadbomen uit de buurt en zorgen na kieming voor een heel mooie kruiden en struiklaag.

En dat het bos wordt, is te zien als je wandelt over het  Landgoed ’t Maatje. Jhb